Rodzaje formatów używanych do obsługi dokumentacji projektowej
Rodzaje formatów używanych do obsługi dokumentacji projektowej
(ten fragment pochodzi z książki A.Tomana BIM Innowacyjna technologia w budownictwie)
Ograniczając się wyłącznie do potrzeb projektu budowlanego, mamy obecnie powszechnie do dyspozycji następujące popularne formaty:
PDF (ang. Portable Document Format) – format nieedytowalny[1] do grafiki rastrowej i dokumentów tekstowych. Czytnik tego formatu (program Acrobat Reader) jest udostępniany za darmo przez firmę Adobe.
PDF 3D – format opracowany dla grafiki trójwymiarowej obsługiwany przez Acrobat Reader od wersji 9.
DWG – standard binarny zapisu grafiki wektorowej 2D i 3D opracowany przez firmę Autodesk.
DXF (ang. Data eXchange Format) – standard tekstowy zapisu grafiki wektorowej opracowany przez firmę Autodesk.
DWF (ang. Design Web Format) – ogólnodostępny format pliku stworzony przez Autodesk na potrzeby przeglądania, drukowania plików projektowych typu CAD; nie są one zamiennikiem dla danych w formatach DXF lub DWG.
SVG – otwarty tekstowy format grafiki wektorowej stworzony w 1999 roku przez jedną z najważniejszych organizacji zajmujących się standardami w Internecie – W3C. SVG należy do rodziny XML, więc może być integrowany z innymi językami, jak na przykład XHTML.
3DS – jeden z formatów plików wykorzystywanych przez Autodesk 3D Studio do modelowania 3D, animacji i renderingu oprogramowania.
AVI (ang. Audio Video Interleave) – format plików używanych do prezentacji animowanych modeli przestrzennych. Został wprowadzony w 1992 roku przez firmę Microsoft jako element systemu Windows.
CIS/2 (ang. CIMsteel Integration Standards; CIM – Computer Integrated Manufacturing) – opracowany przez Andrew Crowley’a and Alastaira Watsona z Steel Construction Institute (UK) na początku lat 90. ubiegłego stulecia. Przyjęty przez American Institute of Steel Construction (AISC) w 1998 roku jest formatem pliku wymiany danych dla modeli wykonanych ze stali konstrukcyjnej. Georgia Institute of Technology doprowadził do harmonizacji formatów CIS/2 I IFC, dzięki czemu uzyskano zgodność modeli konstrukcji stalowych.
Formaty natywne
Każdy system operuje swpoim własnym formatem, tzw. natywnym; przykłady takich formatów (wraz z odpowiadającym systemem) – RVT (Revit), PLN (ArchiCAD, PLA plik archiwalny), VWX (Vectorworks), SKP (SketchUp), DGN (Microstation). Informacje o danym formacie natywnym można znaleźć na stronach producentów systemów (jest ich kilkaset) oraz np. http://helpcenter.graphisoft.com/technotes/setup/software-technologies/file-formats-in-archicad/#CAD_formats.
IFC (ang. Industry Foundation Classes) – tekstowy format plików dla modeli opracowanych w technologii BIM.
Już to krótkie i niepełne zestawienie pokazuje, że ograniczenie się do jednego formatu jest niemożliwe. Wybór formatu zależy od rodzaju dokumentacji, sposobu jej użytkowania i systemów wykorzystywanych przez uczestników przedsięwzięcia oprogramowania. Wybór standardu napotyka także liczne problemy techniczno-prawne. Przykładowo format DWG wydaje się być wprawdzie bardzo rozpowszechniony i działa szybko, ale nie jest otwarty, jest produktem komercyjnym i są problemy z jego odczytem przez starsze wersje oprogramowania.
Formaty bywają orężem konkurencji, co z jednej strony utrudnia ich wykorzystanie, a z drugiej strony napędza rozwój technologiczny. Trudno jednak wyobrazić sobie wybór – jako powszechnego standardu – formatu miernej jakości, choć otwartego, z drugiej strony formatu zastrzeżonego przez firmę komercyjną. Dobrym przykładem może być format IFC opracowany przez organizację Building Smart Alliance, do której należą liczący się producenci systemów CAD.
Formaty przenoszą różny zakres danych i są stosowane w zależności od potrzeb. Ilustruje to poniższy rysunek sporządzony na podstawie opracowania cytowanego w przypisie.
IFC i CIS/2 wywodzą się z tego samego źródła – formatu STEP – i mają zbliżoną strukturę, ale według opinii fachowców[2] CIS/2 nie został wyposażony w narzędzia do współpracy pionowej, wymiany danych pomiędzy firmami. Obecnie, jak się wydaje, format IFC stał się standardem zarówno dla konstrukcji stalowych, jak i pozostałych elementów budowli i jest wspierany i rozwijany przez reprezentatywną grupę. W systemach CAD w projektowaniu konstrukcji stalowych są już konwertery do formatu IFC.
[1] Jak już wspomniano, stosując stosowne oprogramowanie, plik PDF można odpowiednio zamienić – choć nie bez trudności – na edytowalny plik tekstowy lub wektorowy.
[2] Por. np. http://www.structuremag.org/article.aspx?articleID=1242.
